243. [PRZEDPREMIEROWO] "Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza" Emilia Padoł

Na profilu instagramowym Wydawnictwa Literackiego jakiś czas temu pojawiła się dość enigmatyczna informacja, że poszukują recenzentów do awanturniczej biografii ciekawej kobiety. Jak wiecie, ja lubię książki traktujące o interesujących postaciach kobiecych, tak więc na tę wiadomość zaświeciły mi się oczy i od razu się zgłosiłam. Otrzymałam pozytywną odpowiedź i kilka dni później dotarła do mnie przepięknie wydana, barwna książka pt. "Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza" autorstwa Emilii Padoł.

Postać Marii Rodziewicz (czy raczej Rodziewiczówny) nie jest mi zupełnie obca. Czytałam jedną książkę tej autorki ("Lato leśnych ludzi" - recenzja TU), jeszcze przynajmniej jedną mam w planach. Moja ciocia kiedyś zaczytywała się w twórczości tej autorki i wychwalała pod niebiosa jej powieści - zachęcając mnie do włączenia tych książek do mojej listy. Niewiele jednak wiedziałam do tej pory o samym życiu pisarki, więc tym chętniej sięgnęłam po wspomnianą książkę.

 

 

"Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza" to biografia bardzo obszerna, przygotowana z niezwykłą dbałością o szczegóły i przepięknie wydana. Opowiada nie tylko o tytułowej postaci znanej pisarki, ale też maluje kontekst jej życia i twórczości - sytuację społeczną i historyczną, a więc najpierw zabory, potem I wojna światowa, następnie odradzanie się Polski w nowym kształcie, II wojna światowa, powstanie... Autorka bardzo ciekawie przedstawia też pochodzenie i tożsamość Marii Rodziewicz, jako Kresowianki, twardej poleskiej ziemianki, konserwatywnej patriotki, Polki, panny noszącej się po męsku, otoczonej kobietami, płodnej pisarki...

W tym wszystkim interesujące są zwłaszcza komentarze i rozważania dotyczące książek Rodziewiczówny - pani Padoł nie tylko w tekście wymienia, czy wspomina powieści, które wyszły spod pióra tej pisarki, ale też niektóre pokrótce omawia, wskazując na przykład na wątki autobiograficzne w nich zawarte, czy na inspiracje i motywacje autorki. Nie boi się też konstruktywnej krytyki, wskazuje na przykład na kontrowersyjne treści w nich zawarte, jak choćby antysemityzm. Nie znajdziemy tu ślepej pochwały, raczej trzeźwe spojrzenie na całą twórczość Marii Rodziewicz. 

Podobało mi się, że autorka tej biografii, nie tylko pokazywała surowe fakty, ale pozwoliła sobie na luźniejsze rozważania, dociekania oparte o materiały źródłowe czy sytuację społeczno-polityczną, w jakiej funkcjonowała jej bohaterka. Widać, że Maria Rodziewicz nie była bowiem szczególnie wylewną osobą, niewiele pozostało też archiwaliów dotyczących chociażby jej rodziny, więc mimo iż widać, że pani Padoł wykonała naprawdę solidną pracę jeśli chodzi o przygotowanie się do napisania tej książki, to musiała czasami podpierać się domniemywaniem. 

Autorka daje się też wypowiedzieć Rodziewiczównie - cytuje urywki z jej korespondencji, z jej kalendarzyka, czy fragmenty książek. Dopuszcza też do głosu postacie z epoki, osoby mające jakiś związek z tą pisarką. Sporo jest tu chociażby cytatów ze wspomnień Jadwigi Skirmuntt, kobiety, która nie tylko znała pisarkę, ale też była z nią bardzo blisko. Ich związkowi pani Padoł też przypatruje się nieco dokładniej, podobnie jak relacji Marii Rodziewicz i Heleny Weychert. Snuje tu przypuszczenia, podparte różnymi relacjami, że były to związki nie tylko czysto przyjacielskie, ale też głębsze... 

Książka ta nie ma formy typowej biografii - autorka nie trzyma się w niej ścisłej chronologii, czasem nieco przeskakuje w czasie, by za chwilę wrócić do lat wcześniejszych, nie powoduje to jednak, że pozycja ta jest chaotyczna. Bardziej niż daty, panią Padoł interesuje sama postać Marii Rodziewiczówny oraz różne zdarzenia i osoby z nią powiązane. I to jest dobre, dzięki takim zabiegom nie mamy tu suchej, nudnej relacji. Zresztą, nie oszukujmy się, tak ekscentryczna (jak na swoje czasy) postać, gorąca dusza, nie mogłaby mieć innej biografii, niż ta barwna, nieco awanturnicza (jak jest słusznie reklamowana), bogata w treść, niekoniecznie uporządkowana opowieść. 

Nie jest to też publikacja lekka w odbiorze, nie da się przez nią przemknąć przez dwa wieczory. Z uwagi na obfitość treści i sam jej wydźwięk, potrzeba nieco czasu, żeby się z nią zapoznać. Styl autorki, choć bardzo klarowny, barwny i błyskotliwy, również nie jest przesadnie lekki, wymaga od czytelnika nieco skupienia. Bardzo mnie ujęła cała włożona w tę książkę praca pani Padoł, jej przygotowanie, a wreszcie to, jak opowiedziała o tak nietuzinkowej postaci, jak Maria Rodziewicz. Podobało mi się także, że pokazała też nie tylko życie pisarki, ale też recepcję jej twórczości.

Warto również zwrócić uwagę na to, jak pięknie została wydana ta publikacja. Żywe, intensywne kolory oprawy, grafika, która się składa na okładkę, przepiękne i idealnie dopasowane wyklejki, grafiki na początku każdej części i u dołu każdej strony - to wszystko świetnie ze sobą współgra i tak bardzo pasuje do tak wyjątkowej szczególnej biografii nieprzeciętnej pisarki. 

 

Mogłabym pisać o książce "Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza" naprawdę wiele. Ta obszerna pozycja, pełna szczegółów, wspomnień, relacji, analiz i fotografii jest naprawdę solidną, świetnie przygotowaną biografią. Przekazuje nie tylko wiedzę o Marii Rodziewiczównie, ale też o czasach i miejscach, w jakich przyszło jej żyć i działać, o stosunkach społecznych jej epoki i oczywiście też o literaturze. Bardzo polecam tę książkę, nie tylko osobom zainteresowanym samą tą postaciom, ale też pasjonatom opowieści o ciekawych kobietach.

tytuł: "Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza"

autor: Emilia Padoł

data wydania: 8 lutego 2023 r.

wydawca: Wydawnictwo Literackie

liczba stron: 528

kategoria: biografia

Za możliwość poznania tej książki przedpremierowo dziękuję serdecznie Wydawnictwu Literackiemu - współpraca barterowa.