26. Trudny los służących w Singapurze, czyli "Pokój służącej" Fiona Mitchell

Dzień dobry, już grudzień!

Nie będę robiła podsumowania listopada, bo wypadł mi kiepsko pod względem czytelniczym, o czym było w dwóch ostatnich wpisach, więc nie będę się powtarzać. Powiem tylko, że w zeszłym miesiącu przeczytałam jedynie trzy całe książki i zaczęłam też trzy inne. Z tych zaczętych, jedną zupełnie porzuciłam ("Córki Wawelu. Opowieść o jagiellońskich królewnach" Anny Brzezińskiej), drugą na ten moment odłożyłam ("Shirley"), a trzecią dokończyłam dziś, czyli już w grudniu ;). I właśnie o tej ostatniej książce chciałabym dziś więcej opowiedzieć...

tytuł: "Pokój służącej"

tytuł oryginału: "The Maid's Room"

autor: Fiona Mitchell

tłumacz: Katarzyna Makaruk

data wydania: 14 listopada 2017 r.

data polskiego wydania: 4 lipca 2018 r. 

wydawca: Wydawnictwo Literackie

Książka opowiada o losach Tali i Dolly, filipińskich sióstr, które pracują jako służące w Singapurze. Tala jest starsza, ma dłuższe doświadczenie w tej pracy, jest w niej też trochę buntu na całą swoją sytuację... Kiedy więc w sieci znajduje blog Vandy, kobiety, która pisze artykuły na temat "powinności" służących, opisuje ich "grzeszki", szkaluje i obraża, postanawia zadziałać. Tworzy swojego bloga i pod pseudonimem "Wymiataczka" opisuje prawdziwe życie kobiet, które pracują u bogatych mieszkańców Singapuru, pokazuje jak tragiczne jest położenie młodych służących, jak są wykorzystywane przez swoich pracodawców... 

Znacie taki film "Służące"? Powstał on na podstawie książki Kathryn Stockett o tym samym tytule (której niestety nie czytałam). Opowiada on o młodej dziennikarce, która rozmawia z czarnoskórymi służącymi w jednym z miasteczek w amerykańskim stanie Missisipi i spisuje to w książce. Cała akcja dzieje się w latach 60, więc książka naszej bohaterki, powstała z tych wywiadów, wzbudza skandal. Dlaczego wspominam o tym filmie? Bo "Pokój służącej" bardzo go przypomina. Co prawda miejsce i czas akcji się różnią, nawet bohaterki tej książki nie przypominają tych z filmu, ale jednak obie historie mają w sobie coś podobnego. I wspomniany film i książka pani Mitchell opowiadają o trudnym życiu służących, o tym jak są traktowane przez pracodawców, o dyskryminacji ze względu na pochodzenie (w filmie służące są czarnoskóre, a więc doświadczają rasizmu ze strony białych chlebodawców, z kolei w książce "Pokój służącej" nasze bohaterki są Filipinkami, co sprawia, że w Singapurze są traktowane obco, a czasem nawet z wrogością). Ponadto, w obu dziełach mamy osoby, które mówią światu prawdę o życiu służących, w filmie jest to książka młodej dziennikarki, w "Pokoju służącej" jest blog Tali. 

Oprócz wątku głównych bohaterek dotyczącego ich życia, pracy i rodzin, książka ma wiele wątków pobocznych, wszystkie są jednak ze sobą powiązane. Wśród nich mamy opowieść o Jules, angielskiej położnej, która pewien czas spędza z mężem w Singapurze i nie może zajść w ciążę, choć bardzo pragnie dziecka. Jest też historia Amber, pracodawczyni Dolly, bogatej kobiety, matki, która kiepsko sobie radzi z życiem. Znajdziemy również krótsze historie i wydarzenia z życia innych służących i rodzin u których pracują. 

Główne bohaterki, służące Tala i Dolly, codziennie walczą o byt swoich rodzin pozostawionych na Filipinach. Nawet najmniejsze przewinienie wobec pracodawców może spowodować, że stracą pracę i zostaną deportowane z powrotem do domu. Dolly jest cicha i spokojna, w swojej rodzinnej miejscowości zostawiła małą córeczkę, pracuje w Singapurze, żeby zarobić na jej edukację i normalne życie. Z cierpliwością znosi swój trudny los, jednak jej niezwykła uroda może być dla niej zgubą. Tala z kolei jest osobą bardzo pomocną, inne służące nazywają ją "ratowniczką", bo pomaga im wybrnąć z kłopotów, ale jest też bardzo impulsywna, czasami najpierw mówi, a potem myśli, co może prowadzić do negatywnych konsekwencji. Prowadząc bloga demaskującego prawdziwe zachowania pracodawców wobec służących codziennie naraża się na deportację, a nawet więzienie. 

Przede wszystkim chcę zaznaczyć, że spodziewałam się czegoś innego... Myślałam, że będzie lżejsza, może trochę bardziej humorystyczna. Na okładce wydawca napisał, że ta książka nie tylko bawi i wzrusza, ale też otwiera oczy na wciąż wiele nierozwiązanych problemów naszego świata. O ile z drugim stwierdzeniem się zgodzę, o tyle nie znalazłam w tej powieści nic co by mnie bawiło i wzruszało. Czyta się ją szybko, jest napisana poprawnym językiem, narracja jest trzecioosobowa w czasie teraźniejszym, ogólnie jest napisana poprawnie, ale wydaje mi się, że nagromadzenie wątków nie jest dla niej zbyt dobre, ponieważ niektóre są potraktowane powierzchownie, a inne znów zbyt obszernie i niepotrzebnie drobiazgowo rozpisane.

Według mnie niepotrzebny jest wątek Jules i jej starań o dziecko, bo tak na prawdę mało wnosi do samej historii, a jej przemyślenia są dość nudne i wtórne. Jednak rozumiem czemu się pojawił, można to wywnioskować z posłowia, gdzie autorka opowiada o swoim pobycie w Singapurze. To właśnie ona jest w pewnym sensie pierwowzorem Jules, więc nic dziwnego, że chciała tę postać umieścić w swojej książce. Jednakże nic by się nie stało, gdyby jej nie było ;). Lepiej by było, gdyby autorka rozwinęła wątki Tali i Dolly, które momentami są potraktowane po macoszemu, a czasem zbyt chaotycznie rozpisane. Również zakończenie, moim zdaniem, jest zbyt pozytywne. Wątki głównych bohaterek się jednak zbyt szybko rozwiązują...

Podsumowując, to jest dobra książka, jeśli potraktujemy ją jako lekturkę na jesienno-zimowe wieczory. Jeśli jednak oczekujecie czegoś więcej, książki, która Was poruszy, wzbudzi emocje, zachęci do przemyśleń czy głębszego poznania tematu, to możecie się rozczarować. Ta powieść ma swoje "momenty", szybko się ją czyta, porusza ważne tematy w sposób nieprzesadnie poważny, jednak pewien chaos w narracji i niektóre niepotrzebne wątki, powodują, że momentami jest nudnawo. Jest to książka z pewną misją pokazania szokującej prawdy o tym, że we współczesnym świecie są miejsca i ludzie, którzy traktują innych jak niewolników, poniżają ich i wykorzystują... Rzeczywiście, zwraca uwagę na ten temat, ale tak naprawdę nie mówi o nim nic nowego...


*******
Ostatnio miałam napływ książkowych nowości. Otrzymałam pierwszą książkę recenzencką, o której wspomniałam w ostatnim wpisie, a także książkę z wymiany. Dodatkowo dotarło moje zamówienie z Black Friday, czyli "Pogięta szpada" i "Drzewo anioła". Miałam też jedną książkową niespodziankę, bo we wtorek przyszła do mnie paczka od Grupy Wydawniczej Publicat, a w niej książka "Odwet oceanu". Byłam zaskoczona tą przesyłką, bo prawdę mówiąc nie wiem dlaczego do mnie została wysłana, bo ani jej nie zamawiałam, ani nigdzie nie wygrałam... Ale się cieszę ;).

Wczoraj zaczęłam "Dni naszego życia", jak skończę to na pewno będzie recenzja ;).